Sinds 11 december 2022 moeten alle lokale besturen een klokkenluidersmeldpunt hebben voor de medewerkers en andere personen die met het lokaal bestuur samenwerken. Het is daarbij de bedoeling om klokkenluiders meer bescherming te bieden.
De verplichting om een klokkenluidersmeldpunt te hebben, is het gevolg van een Europese Richtlijn op basis waarvan de Vlaamse Regering een wijziging doorvoerde aan het Bestuursdecreet van 7 december 2018, meer bepaald Hoofdstuk 2 Deugdelijk Bestuur, Afdeling 6, artikel III.60.
Klokkenluiders zijn personen die in het kader van een werkrelatie inbreuken vaststellen en die inbreuken melden. Voor de lokale en provinciale besturen zijn het enkel de eigen personeelsleden die een melding kunnen maken bij het interne meldkanaal. Andere personeelsleden die een werkrelatie hebben met het lokale of provinciale bestuur, zoals bijvoorbeeld consultants, leveranciers, sollicitanten, … kunnen alleen een melding maken bij het bevoegde externe meldkanaal.
Het Bestuursdecreet definieert het begrip ‘inbreuk’ als een handeling of nalatigheid die onrechtmatig is of die het doel of de toepassing van de regelgeving ondermijnt.
Een klokkenluidersmelding kan dus gaan over een inbreuk op regelgeving die op het lokale bestuur van toepassing is, die zich feitelijk of mogelijk al heeft voorgedaan of die zeer waarschijnlijk zal plaatsvinden.
Bestuursdecreet 7 december 2018, Hoofdstuk 2 Deugdelijk Bestuur, Afdeling 6, artikel III.60
In de bijgevoegde regeling wordt de procedure bepaald die klokkenluiders moeten volgen om inbreuken te melden.
Daarbij wordt de algemeen directeur als hoofd van het personeel aangeduid als intern meldpunt. Audit Vlaanderen is het externe meldpunt voor lokale besturen.
De gemeenteraad keurt de klokkenluidersregeling goed.
De klokkenluidersregeling wordt bekend gemaakt via de interne communicatiekanalen en via de website van het lokaal bestuur, zoals bepaald in het bestuursdecreet.